Je hebt de perfecte lamp gevonden, maar thuisgekomen past de fitting niet. Frustrerend – en een veelgemaakte fout. De fitting is het verbindingsstuk tussen lamp en armatuur, en die moet exact kloppen. E27, E14, GU10, G9 – het lijken cryptische codes, maar ze bepalen simpelweg of je lamp past of niet.
In deze gids leer je alle gangbare fittingen herkennen, waar je ze tegenkomt en welke LED-opties beschikbaar zijn. Of je nu een bestaande lamp vervangt of een nieuwe armatuur aanschaft: na het lezen weet je precies waar je op moet letten. Geen verrassingen meer bij de kassa.
Wat is een Lamp Fitting?
Een fitting is de gestandaardiseerde verbinding tussen een lamp en het armatuur. Wereldwijd gebruiken fabrikanten dezelfde maten, zodat lampen uitwisselbaar zijn – maar alleen binnen hetzelfde type. E27 past niet in E14, GU10 niet in G9. Het systeem is simpel: de juiste fitting past perfect, de verkeerde past niet.
Elke fitting bestaat uit twee delen. De fitting zelf (ook wel socket genoemd) zit vast in het armatuur en blijft daar zitten. De lampvoet zit op de lamp en schuif je erin, schroef je vast of klik je op zijn plek.
Voordat je een lamp koopt, moet je weten welke fitting je nodig hebt. Haal je huidige lamp eruit en check het type, of kijk naar de specificaties van je nieuwe armatuur. Staat daar E27? Dan heb je een E27-lamp nodig. Zo simpel is het. Gissen werkt niet – fittingen zijn niet uitwisselbaar en adapters bestaan niet voor de meeste combinaties.
Schroefdraad Fittingen (E-type)
E27 – Standaard Fitting
De E27 is de meest voorkomende fitting in Nederland en wordt ook wel de Edison-fitting genoemd. De schroefdraad heeft een diameter van 27mm. Je schroeft de lamp rechtsom vast totdat die stevig zit – simpel en betrouwbaar.
Waar vind je E27? In bijna elk huis: tafellampen, vloerlampen, de meeste hanglampen en klassieke plafondlampen. E27 is de standaard voor algemene verlichting. Als je twijfelt welke fitting je hebt, is de kans groot dat het E27 is.
Lamp types beschikbaar: De keuze is enorm. LED-lampen van 5 tot 15 watt leveren 400 tot 1500 lumen. Je vindt ze in alle vormen: de klassieke peervorm (A60), grote bollen (Globe), vintage gloeidraad-look voor een industriële sfeer, en slimme lampen zoals Philips Hue die je met je telefoon bedient. Prijzen variëren van €3 voor eenbasislamp tot €30 voor slimme verlichting.
E14 – Kleine Fitting
De E14 heeft een smallere schroefdraad van 14mm diameter en wordt vaak de kaarsfitting genoemd. Het verschil met E27 is duidelijk zichtbaar: E14 is bijna half zo breed.
Waar vind je E14? Vooral in sierlijke verlichting: kroonluchters, kleine bedlampjes, nachtlampjes en decoratieve wandlampen. Overal waar elegantie en een compacte fitting samenkomen.
Lamp types beschikbaar: LED-lampen in kaarsvorm zijn het populairst. Je vindt ook flame-tip modellen die het effect van een echte kaarsvlam nabootsen, en kleine Globe-vormen. De keuze is beperkter dan bij E27, maar voor de meeste toepassingen meer dan voldoende. Prijzen liggen tussen €3 en €20 per lamp.
TIP: Meet je bestaande fitting als je twijfelt. Het verschil tussen E14 en E27 is groot – 13mm diameter scheelt enorm. Een E27-lamp past echt niet in een E14-fitting.
Pin Fittingen (G-type)
GU10 – Spots Fitting
De GU10 is dé fitting voor moderne spots. Twee pins zitten 10mm uit elkaar en werken met een twist-and-lock mechanisme. Het slimme: de lamp werkt direct op 230V netspanning, dus geen transformator nodig.
Waar vind je GU10? In moderne woningen zijn GU10-spots overal: inbouwspots in het plafond, opbouwspots, track lighting in de keuken of woonkamer, en praktisch elk modern spotssysteem. Als je huis na 2000 is gebouwd, heb je waarschijnlijk GU10.
Installatie: Druk de lamp in de fitting en draai 90 graden rechtsom tot je een klik voelt. Zit ie vast. Om te verwijderen: druk licht aan en draai tegen de klok in. Geen elektricien nodig – je kunt ze zelf vervangen.
Lamp specs: LED-spots van 3 tot 7 watt geven 250 tot 600 lumen. Let op de beam angle: 36 graden is een gerichte spotlight, 120 graden verlicht een groter oppervlak. Wil je dimmen? Check of de lamp dimbaar is – niet alle GU10 LED’s werken met dimmers. Prijzen: €3 tot €15 per spot.
Voordeel: Vervangen is kinderlijk eenvoudig. Geen gerommel met schroeven of elektriciens.
G9 – Kleine Halogeen Fitting
De G9 heeft twee lus-vormige pins met 9mm tussenruimte. Compact, elegant en geschikt voor 230V. Je duwt de lamp recht in de fitting – geen draaien.
Waar vind je G9? In design hanglampen, moderne wandlampen, decoratieve verlichting en compacte spots waar ruimte beperkt is. Overal waar een kleine fitting met veel licht nodig is.
Let op bij LED vervanging: G9 halogeen lampen zijn klein en compact. LED-versies zijn vaak aanzienlijk groter – soms wel 5cm langer. Check voordat je koopt of de LED-lamp fysiek in je armatuur past, vooral bij gesloten lampenkapjes. Niet alle G9 LED’s zijn dimbaar, dus lees de specificaties. Prijzen liggen tussen €4 en €12 per lamp.
G4 & GU5.3 – Laagspanning
G4 en GU5.3 zijn kleine pin-fittingen die werken op 12V in plaats van 230V. G4 heeft twee dunne pins van 2mm uit elkaar, GU5.3 heeft een tussenafstand van 5,3mm en een reflector eromheen. Beide hebben een capsule-achtige vorm.
Waar vind je G4/GU5.3? In oudere inbouwspots, meubelverlichting, displaykasten en vaak in afzuigkappen. Systemen die ontworpen zijn voor halogeen op laagspanning.
Belangrijk: Deze fittingen werken alleen met een 12V transformator. Check of je armatuur een trafo heeft. Wil je overstappen naar LED? Oude halogeen transformatoren zijn ontworpen voor minimaal 50W, maar LED-lampen gebruiken maar 3W. Dat werkt niet samen. Je hebt een speciale LED-transformator nodig die €15 tot €30 kost. Prijzen voor de lampen zelf: €2 tot €8 per stuk.
Bajonet & Specials
B22 – Bajonet (UK Standard)
De B22 werkt met een twist-and-lock systeem, geen schroefdraad. Je duwt de lamp erin en draait een kwartslag. Deze fitting is standaard in het Verenigd Koninkrijk, maar zeldzaam in Nederland. Je komt ze alleen tegen in antieke lampen of geïmporteerde armaturen.
R7s – Staaf Lampen
R7s-lampen zijn lange, staafvormige halogeen lampen in 78mm of 118mm lengte. Je vindt ze in bouwlampen, buitenverlichting en sommige wandlampen. LED-vervangers zijn beschikbaar en besparen enorm veel energie. Let wel op de exacte lengte – 78mm past niet in een 118mm fitting.
2G11 – TL Vervanger
De 2G11 heeft vier pins en wordt gebruikt in kantoor- en industriële verlichting als vervanger voor klassieke TL-buizen. LED-alternatieven zijn beschikbaar en verbruiken tot 70% minder energie. Vooral interessant voor bedrijven die veel verlichten.
Fitting Kiezen: Stappenplan
Stap 1: Bestaande Lamp? Haal de lamp uit het armatuur. Meet de diameter van de schroefdraad met een liniaal of schuifmaat – 27mm is E27, 14mm is E14. Zie je pins? Tel ze en check het patroon: twee rechte pins met draaimechanisme is GU10, twee lussen is G9.
Stap 2: Nieuwe Armatuur? Check de productspecificaties op de verpakking of website. De fitting staat altijd vermeld. Staat er niets of ben je onzeker? Vraag het de verkoper voordat je afrekent.
Stap 3: Lamp Kiezen Nu je de fitting weet, kies je de lamp. Let op: de juiste fitting alleen is niet genoeg. Hoeveel licht heb je nodig? Check de lumengids voor het aantal lumen. Welke kleur licht wil je? Zie de Kelvingids voor warm of koel licht. Heb je een dimmer? Zoek dan een dimbare lamp. En natuurlijk: wat is je budget?
Stap 4: Compatibiliteit Check Past de lamp fysiek in het armatuur? Sommige LED-lampen zijn langer of breder dan halogeen. Klopt de spanning? 230V lampen op een 12V systeem werken niet, en andersom ook niet. Werkt je dimmer met LED? Check de verpakking – niet alle LED’s zijn dimbaar.
Fitting Herkennen: Visuele Gids
Quick Identification:
Schroefdraad = E-type Zie je een schroefdraad? Meet de diameter. Een 2-euro munt is 25,75mm breed – past die net in de fitting, dan heb je E27. Past een duim er niet in? Dan is het E14.
Pins = G-type Zie je pins zonder schroefdraad? Let op het patroon:
- Twee rechte pins met een twist-mechanisme: GU10
- Twee lus-vormige pins: G9
- Twee hele kleine pins: G4
- Twee pins met een reflector eromheen: GU5.3
Meettruc: Geen meetlint bij de hand? Een 2-euro munt past net in een E27-fitting. Past je duim niet in de fitting? Dan is het E14. Simpele trucjes die thuis altijd werken.
Veelgemaakte Fouten
Fout 1: E14 gekocht, E27 nodig
Oplossing: Check altijd eerst je fitting voordat je naar de winkel gaat. Adapters bestaan niet – het diameter verschil is te groot. E14 past echt niet in E27 en andersom ook niet.
Fout 2: LED G4 op oude trafo
Oplossing: Koop een LED-transformator voor €15 tot €30. Oude halogeen transformatoren werken met minimaal 50W belasting, maar LED-lampen gebruiken maar 3W. Te weinig belasting betekent dat de trafo niet aanslaat of de lamp flikkert.
Fout 3: Niet-dimbare LED op dimmer
Oplossing: Check altijd het label op de verpakking. Staat er “dimbaar” of “dimmable”? Dan werkt het. Zo niet, dan krijg je geflikkker, een korte levensduur of een kapotte lamp. LED’s op dimmers vereisen speciale elektronica.
Fout 4: GU10 gekocht, E27 nodig
Oplossing: Dit zijn twee compleet verschillende fittingen. Schroefdraden en pins zijn niet uitwisselbaar. Check vooraf welk type je nodig hebt – gissen gaat mis.
Fout 5: LED past niet in lampenkap
Oplossing: Check de afmetingen voordat je koopt. G9 LED-lampen zijn vaak 5cm langer dan halogeen versies. Bij gesloten armaturen of krappe lampenkapjes kan dit een probleem zijn. Meet de beschikbare ruimte en vergelijk met de lamp specificaties.
Overstappen naar LED: Per Fitting
E27 LED De beste keuze voor LED. Enorme selectie, alle vormen beschikbaar, van klassiek tot vintage. Vervangen is plug-and-play: schroef de oude lamp eruit, schroef de LED erin. Klaar. Let op een A++ energielabel, minimaal 806 lumen voor algemene verlichting, en 2700-3000K voor warm wit licht.
E14 LED Goede keuze met voldoende opties. Kaarsvormen zijn het meest verkocht en zien er elegant uit in kroonluchters. Wil je extra sfeer? Kies flame-tip LED’s die het effect van een echte kaarsvlam nabootsen. Vervangen werkt net als E27: eruit, erin, klaar.
GU10 LED Perfect voor LED. Modern, energiezuinig en eenvoudig te vervangen met het twist-and-click systeem. Let op de beam angle: 36 graden voor gerichte spotverlichting, 120 graden voor bredere verlichting van een ruimte. GU10 LED’s zijn vaak dimbaar, maar check het altijd.
G9 LED (met voorbehoud) Kan goed werken, maar check de afmetingen. LED-versies zijn vaak fors groter dan halogeen. De lichtopbrengst is lager dan E27 en niet alle modellen zijn dimbaar. Meet je armatuur voordat je koopt, vooral bij gesloten lampenkapjes.
G4/GU5.3 LED (complex) Technisch uitdagend. Check of je een LED-compatibele transformator hebt of bereid je voor om €15 tot €30 uit te geven voor een nieuwe. Oude halogeen transformatoren werken niet met LED. Heb je geen zin in gedoe? Blijf dan bij halogeen – minder zuinig, maar het werkt gewoon.
R7s LED Goede LED-vervangers zijn beschikbaar en besparen veel energie. Let op de exacte lengte: 78mm of 118mm – ze zijn niet uitwisselbaar. Dimbare versies zijn verkrijgbaar voor wie dat wil.
Conclusie + Tips
De juiste fitting kiezen is geen rocket science – het is een kwestie van checken voordat je koopt. E27 en GU10 zijn de meest moderne en gebruiksvriendelijke opties met de grootste LED-selectie. Wil je overstappen naar LED? Let dan vooral op de spanning: 230V werkt direct, 12V vereist een compatibele transformator.
Twijfel je welke fitting je hebt? Maak een foto van de lamp en het armatuur en vraag het in de winkel. Verklaart iemand het onduidelijk? Vraag iemand anders. Het voorkomt frustratie en een onnodige retour.
Volgende stappen: Check alle fittingen in je huis en maak een lijstje. Lees de Lumen gids om te bepalen hoeveel licht je per ruimte nodig hebt. Bekijk de Kelvin gids voor de juiste lichtkleur. Dan kun je de perfecte LED-lampen kiezen – met zekerheid dat ze passen.
Veelgestelde vragen:
Kan ik een adapter gebruiken van E14 naar E27? Nee. Het diameter verschil is te groot en adapters zijn onveilig. Koop de juiste fitting.
Werken alle LED-lampen met dimmers? Nee. Check altijd het label op de verpakking. Alleen LED’s met “dimbaar” of “dimmable” werken met dimmers.
Mijn G9 LED past niet in het armatuur, wat nu? Zoek een compact model of blijf voorlopig bij halogeen. Niet alle LED’s passen in armaturen die ontworpen zijn voor halogeen.